အဂုတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္၊ပဥၥကနိပါတ္၊သဒၶမၼ၀ဂ္၊ ပဌမသဒၶမၼသေမၼာသသုတ္ေတာ္တြင္ ဗုဒၶျမတ္ စြာဘုရားရွင္သည္ သာသနာကြယ္ေစႏိုင္ေသာ တရားၾကီးမ်ားကို ေဟာၾကား ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
၁။ တရားမနာျခင္း၊
ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏တရားေဒသနာေတာ္မ်ားကိုနာယူျခင္းမရွိျခင္းသည္ သာ သနာကြယ္ေစျခင္းအေၾကာင္း အစပဌမပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆို ေသာ္ တရားမနာယူသည့္အတြက္ .....
က) မၾကားဘူးေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကိုၾကားရျခင္းမွ ကင္းေ၀းသြားပါသည္။
ခ) ၾကားဘူးေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ထပ္၍ရွင္းလင္းစြာ နားလည္ႏိုင္ရန္ လည္းမျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ ၊
ဂ) ယံုးမွားသံသယျဖစ္ေနေသာ အခ်က္မ်ား၌ ယံုးမွားကင္းရျခင္းမရွိသည့္ျပင္ ပို၍ပင္တိုးလာႏိုင္ပါသည္၊
ဃ) အယူမွန္သမၼာဒိ႒ိကိုမည္သို႔မွမရႏိုင္ေတာ့ပါ ၊
င) သဒၶါပညာမရွိေတာ့၍ စိတ္ၾကည္လင္ႏိုင္ျခင္းမရရွိေတာ့ပါ ။
ကာေလနဓမၼသာ၀နမဂၤလာ ဟုဆိုသည့္ အခါအားေလ်ာ္စြာ တရားနာျခင္း ကင္းစိတ္ေနသူမ်ားသည္ သာသနာေတာ္ကိုဖ်က္ဆီးေနျခင္းမဟုတ္ေသာ္လည္း
ပ်က္စီးေစႏိုင္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ အယူမမွန္ေသာ သံသယမ်ားစြာထံုလြမ္း ေနေသာသူမ်ားက သယ္ေဆာင္လာမည့္သာသနာအတြက္ မေတြး၀ံ့စရာပင္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေန႔စဥ္တရားနာျခင္းအမူအားျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ သာသနာေတာ္အား ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားျဖစ္ႏိုင္ၾကပါေစ။
၂။ စာေပမသင္ျခင္း၊
ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ပိဋကတ္စာေပမ်ားကိုသင္ၾကားမူမရွိျခင္းသည္လည္း သာသနာေတာ္ကိုပ်က္စီးေစႏိုင္ပါသည္။
၃။ ႏွုတ္တြင္မေဆာင္ထားျခင္း၊
သင္အံက်က္မွတ္ထားေသာ စာေပမ်ားကို ႏွုတ္တတ္အာဂံုေဆာင္ထားျခင္းမ ရွိပါကလည္း အလြဲလြဲအမွားမွားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လည္းသာသနာေတာ္ပ်က္စီးေစ ႏိုင္ပါသည္။
၄။ သိေအာင္မမွတ္ျခင္း၊
သင္အံက်က္မွတ္ထားသည္မ်ားကိုမွတ္မွတ္သားသားမထားရွိသျဖင့္ ေႏွာင္း လူတို႔ေလ့လာျခင္းငွာမစြမ္းသာျခင္းသည္လည္းသာသနာေတာ္ကြယ္ေစေၾကာင္း
တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။
၅။ ပဋိပတ္ကင္းကြာျခင္း၊
ေဆာင္ထားအပ္ေသာတရားသေဘာတို႔၏ အနက္အဓိပၸါယ္ကို ရိုေသစြာ ဥာဏ္ျဖင့္မစူးစမ္းမဆင္ျခင္ကုန္။ အနက္သေဘာကိုသိ၍ ၊ တရားသေဘာကိုသိ ၍ (ေလာကုတၱရာ) တရားအားေလ်ာ္ေသာ အက်င့္ကုိ ရိုေသစြာမက်င့္ကုန္။ ထိုသို႔ေသာ မျပဳသင့္မျပဳက်င့္အပ္သည္မ်ားကို က်င့္ေနျခင္းျဖင့္သာသနာကြယ္ ေစႏိုင္ပါသည္ဟု ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ အဂုတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ ၊ သဒၶမၼ၀ဂ္္၌ အ ထင္အရွားမိန္႔မွာေတာ္မူခဲ့ပါသည္။